جدایی با رضایت زن و شوهر ، یا طلاق توافقی ( uncontested divorce ) چیست ؟

طلاق توافقی زیر مجموعه ای از دعاوی خانواده ( دعوا های خانوادگی ) می باشد که به علت توافق طرفین می تواند در زبان انگلیسی به ( uncontested divorce ) معنی شود. متاسفانه امروزه برخی از زوجین به دلیل مشکلات روحی و روانی که در بین آنها به وجود می آید دیگر نسبت به یکدیگر هیچ حس تعلق خاطری ندارند، به نوعی دچار طلاق عاطفی شده که در این شرایط زوجین تحت هیچ عنوانی تمایلی به ادامه زندگی مشترک نخواهند داشت و خواستار هستند

در کمترین زمان ممکن محترمانه و بدون جدل به زندگی مشترک خود خاتمه دهند. از آنجایی که فرآیند طلاق بسیار وقت گیر است، زوجین برای رهایی از وضعیت فعلی خود به دنبال راه میانبری خواهند بود، برای محقق شدن این امر باید بین زوجین در رابطه با مسائل مادی همچون پرداخت مهریه، پرداخت نفقه و مسائل غیر مادی همانند حضانت فرزند و ملاقات فرزند، توافقاتی دوطرفه برآیند شود. لازم است زوجین در این شرایط، پیش از هرگونه مبادرتی در رابطه با توافقات اولیه برای طلاق توافقی با وکیلی کارآمد مشاوره داشته باشند.

چرا که با وجود قوانین غامض حقوقی باید این مرحله حساس با آگاهی صحیح و راهنمایهای بجا، پشت سر گذاشته شود. شرکت حقوقی سرآسا پذیرای هرگونه خدمت ( وکالت و مشاوره ) در رابطه با طلاق توافقی به شما عزیزان خواهد بود. برای آشنایی بیشتر ما در خواندن این مقاله همراهی کنید.

طلاق توافقی به چه معناست

این نوع طلاق با توجه به نام آن به درستی واضح است که از روی مسامحه طرفین می باشد و زوجین تصمیم گیرنده و تعیین کننده شرایط آن هستند. هنگامی که زوجین تصمیم قطعی برای جدایی دارند و تمایلی برای ادامه زندگی مشترک ندارند، می خواهند روال کار آنها برای طلاق سریع تر انجام شود، با رضایت طرفین توافقاتی در رابطه با حقوق مالی زن ( از جمله نحوه پرداخت مهریه، پرداخت نفقه، استرداد جهیزیه ،پرداخت نفقه فرزند و … ) و همچنین در رابطه با مسائلی غیرمالی زوجین (همانند حضانت فرزند و ملاقات فرزند)، صورت خواهد گرفت تا به دادگاه منعکس شود و پس از اخذ رای از دادگاه در دفتر رسمی طلاق ثبت شود تا قابلیت اجرا را به خود گیرد.

مراحل طلاق توافقی چگونه است ( Agreed Divorce )

متن این نوع دادخواست ساده است و در آن ضرورتی نخواهد داشت زوجین به تمام جزئیات توافقات اشاره کنند. و بهتر است تا زمان مشاوره و دادگاه به جزئیات توافقات، اشارت نشود.

1. قبل از هر اقدام ابتدا طرفین باید در رابطه با مسائل مالی و غیرمالی زوجین ( خصوصا نحوه پرداخت مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و …) به مذاکره نشسته که بتوانند به نتایج مطلوبی دست یابند تا در طی روند طلاق بحث های بی مورد پیش نیاید.
2. اقدام از طریق گرفتن وکیل: وکیل پیش از ارائه دادخواست به دفاتر خدمات قضایی، توافقات ( اعم از مالی و غیرمالی ) زوجین را صورتجلسه کرده و نزد خود بایگانی می کند و سپس دادخواست را، به شعبه دادگاه ارجاع می دهد که در آن به تمام جزئیات توافقات زوجین اشارت شده است و سپس، پس از اخذ رای دادگاه به طلاق، حکم صادر شده را در دفتر رسمی طلاق ثبت می کند.
3. انجام مراحل طلاق از طریق زوجین: مرد و زن با به همراه داشتن مدارک لازم ( دادخواست، کارت ملی، شناسنامه و سند ازدواج ) به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده تا متن دادخواست طلاق توافقی را ارائه دهند. بهتر است این متن دادخواست ساده بوده و در آن به جزئیات توافقات طرفین اشاره نشود و مطرح کردن جزئیات به مراحلی نظیر مشاوره و دادگاه در حضور قاضی منوط شود.

در طلاق توافقی مهریه بخشوده می شود

برخی از مردم دیدگاه اشتباهی نسبت به طلاق توافقی دارند. آنها بر این باورند باید زوجه حقوق مالی خود را در قبال مسائلی همچون حضانت فرزندانشان و حق طلاق مرد بذل کند. در حالی که این دیدگاه، افکاری اشتباه می باشد. بلکه توافقی به معنی به تفاهم رسیدن برای حفظ و رعایت حق و حقوق طرفین می باشد.

مهریه حقوق مالی و پشتوانه ی اجتماعی برای زندگی آینده زوجه ( زن )  محسوب می شود که زوج به لحاظ شرعی و قانونی مکلف است آن را بعد از نکاح پرداخت نماید. متاسفانه در جامعه ما، زن به هنگام جدایی بیشتر از مرد دچار خسران می شود و همچنین نسبت به مرد موقعیت های زندگی مجدد کمتری برای آن ممکن است فراهم شود. معمولا در طلاق توافقی، میان زن و مرد توافق می شود که مقداری از مهریه در قبال حق طلاق مرد بخشوده شود. یا توافق می شود مهریه به صورت اقساطی پرداخت شود.

پرداخت نفقه در طلاق توافقی چگونه می باشد

به طور کلی مرد موظف است همه احتیاجات متداول زن ( مسکن، پوشاک، خوراک، اثاث زندگی، مخارج درمانی و بهداشتی و… ) که متناسب با موقعیت اجتماعی و خانوادگی زن است را فراهم کند. البته پرداخت نفقه استثنائاتی دارد که اگر زن از وظیفه های زوجیت خود سر باز زند، مستحق دریافت نفقه نمی باشد ( ماده ۱۱۰۸ ق.م)  و در طلاق توافقی  بدوا مرد و زن می توانند توافق کنند که زوج برای زمان عده به زوجه مبلغی را پرداخت کند.

اما در واقع به دلیل اینکه طلاق توافقی نوعی طلاق خلع محسوب می شود زن در زمان عده حق دریافت نفقه را ندارد زیرا رایطه ی زوجیت در این مدت مفهوم ندارد تا زوج ملزم به پرداخت نفقه باشد بر خلاف طلاق رجعی که زوجه در زمان عده در منزل شوهر است و دارای تمام وظایف همسری به غیر از رابطه جنسی که در این نوع طلاق زوجه در مدت عده مستحق نفقه است.

تکلیف جهیزیه زن در طلاق توافقی چگونه است

جهیزیه ای که زوجه به منزل شوهرش می آورد به معنی مالکیت و شریک بودن مرد نسبت به جهیزیه نیست بلکه مرد با رضایت زن می تواند از آنها استفاده کند. جهیزیه نوعی “اباحه تصرف” است و زن می تواند بدون دخالت مرد آن را به دیگران واگذار نماید. در طلاق توافقی زن می تواند جهیزیه خود را استرداد کند و هچنین اگر در حین زندگی مشترک اثاثیه ای را خریداری کرده باشند، زن می تواند با رضایت مرد نیمی از آنها را به مالکیت خود درآورد.

اجرت المثل ایام زوجیت در طلاق توافقی

این مبحث مرتبط به کارهای است که زوجه در امورخانه داری منزل همسرش انجام می دهد. اگر زوجه این امورات را به قصد تبرع ( رایگان ) و بدون هیچ فرمانی از طرف زوج یا به بیانی دیگر از روی محبت انجام داده باشد در این صورت اجرت المثل به زوجه تعلق نخواهد گرفت ولی در صورتی که زوجه انجام این امورات را به اجبار و از روی دستور زوج انجام داده است، به آن تعلق می گیرد.

برای تعیین اجرت المثل در نحله احتیاج به کارشناس نمی باشد ولی قاضی پرونده تحقیقاتی را انجام می دهد تا طبق توان مالی زوج بنا به زحمات زوجه مبلغی متناسب را تعیین نماید. البته لازم به گفتن است که در طلاق توافقی معمولا زوجه نسبت به اجرت المثل زوجیت هیچگونه ادعایی نمی کند.

حضانت فرزندان در طلاق توافقی برعهده چه کسی است

حضانت فرزندان مسئله ای ضروری است که طبق مصلحت های عمومی و احتیاجات فرزندان تعریف و تعیین می شود. به عنوان مثال پس از جدایی اگر فرزندان نیاز بیشتری به مادر داشته باشند قاضی حکم می کند مادر در اولویت حضانت قرار گیرد ولی تامین هزینه زندگی آن بچه بر عهده پدر خواهد بود.مادر در نگهداری فرزندان ( پسر و دختر ) تا سن ۷ سالگی، در اولویت خواهد  و پس از آن دادگاه با توجه به مصلحت طفل حضانت را به هر یک از والدین که صلاح بداند واگذار می کند.

لازم به ذکر است در صورتی که یکی از والدین فوت شود حضانت فرزند به ولدی که زنده می باشد خواهد رسید. ( در صورتی که پدر بچه فوت شود، مادر بچه برای حضانت در اولویت می باشد و اگر ولد زنده مورد عدم صلاحیت قرار گیرد صلاحیت بچه به پدربزرگ آن خواهد رسید). البته در طلاق توافقی پدر و مادر می توانند به تفاهم برسند که نگهداری و حضانت فرزند به عهده یکی والدین باشد.

پرداخت نفقه فرزندان در طلاق توافقی به عهده چه کسی است

پرداخت هزینه های احتیاجات فرزندان به عهده پدرش می باشد در صورتی که در این نوع طلاق والدین می توانند توافق کنند که نفقه فرزند برعهده مادر باشد.

حق ملاقات فرزند در طلاق توافقی چگونه است

این مرحله به پس از طلاق مربوط می باشد. حضانت فرزندان برعهده هرکدام از والدین باشد باید شرایطی را فراهم کند که ولد دیگری در زمانی معینی بتواند به آسانی فرزند خود را ملاقات کند چرا که حق ملاقات جزو یکی حقوق والدین و فرزند است که نباید آن را نادیده شود. این توافق در حکم دادگاه ثبت می شود و قابلیت اجرایی دارد.

طلاق توافقی ایرانیان مقیم خارج کشور چگونه است

همه اتباع ایرانی حتی اشخاصی که خارج کشور اقامت دارند باید تابع قوانین ایران باشند.اگر یکی از زوجین یا هر دو آنها در خارج از کشور باشند و قصد داشته باشند به طور توافقی از هم جدا شوند به دو طریق می توانند اقدام کنند.

1. اقدام از طریق زوجین: زوجین برای انجام روند طلاق باید به سفارت کنسولگری ایران مراجعه کنند زیرا کنسولگری موظف است طبق ماده ی ۱۵ قانون حمایت از خانواده، آدرس مراکز و اشخاص صلاحیت دار را در اختیارآنها گذارد تا بتوانند با راهنمودها آنها مراحل طلاق توافقی را پشت سرگذارند و در نهایت با ارائه ثبت طلاق به کنسولگری، طلاق توافقی را به ثبت رسمی می رسانند.
2. اقدام غیرحضوری توسط وکالت: اگر زوجین خواهان هستند طلاق توافقی را به صورت غیرحضوری انجام دهند برای انجام طلاق با انتخاب یک موسسه حقوقی معتبر در تهران و ارسال وکالت نامه و مدارک ضروری خود برای این موسسه حقوقی می توانند به راحتی موفق به اخذ درخواست طلاق توافقی شوند. چرا که وکیل آنها با داشتن وکالت یا همان اختیارات لازم در کمترین زمان ممکن موفق به گرفتن حکم طلاق توافقی می شود و سپس حکم صادره دادگاه را در دفتر رسمی طلاق به ثبت می رساند و همچنین مسئولیت های همچون پرداخت مهریه، پرداخت نفقه، حضانت فرزند و غیره را همان طور که زوجین در توافقنامه ارسالی خود ذکر نموده، دادگاه هم بر مبنای آنها حکم صادر می کند و اجرای آن ضمانت قانونی خواهد داشت.

مدت زمان طلاق توافقی

یکی از موارد حائز اهمیت در طلاق توافقی پروسه زمانی است. لازم است که بدانیم تشخیص و نظریات محاکمان قضایی هر شهر یا شعب مختلف یک دادگاه در این رابطه یکسان نمی باشد. مدت زمان طلاق توافقی برحسب مشاوره های اجباری ممکن است به طول بی انجامد.  برخی از شعب دادگاه ها ممکن است در کمترین زمان ممکن به این پرونده ها رسیدگی کنند و رای به عدم سازش و جاری خطبه صیغه طلاق دهند.

نکته: برای کوتاه شدن روند طلاق توافقی به کارگیری وکیل می تواند کارساز باشد.

مشاوره اجباری در طلاق توافقی

همانطور که در بالا ذکر شد مشاوره اجباری موجب زمانبر شدن طلاق توافقی می شود. محاکمان قضایی مشاوره اجباری را با این هدف که زوجین از تصمیم خود صرف نظر کنند و به یکدیگر فرصتی مجدد دهند در روند کار آنها قرار می دهند.

در برخی موارد این اقدام اثر بخش است و زوجین از درخواست خود در رابطه با طلاق منصرف شده و به زندگی مشترک خود باز می گردند و در برخی موارد زوجین بر تصمیم طلاق مسمم هستند و این مراکز گواهی عدم انصراف آنها را به دادگاه ارجاع می دهد. لازم به ذکر است که این مشاوره ها شامل زوجینی که در خارج از کشور هستند، نمی باشد.

طلاق توافقی در تهران

• شرایط طلاق توافقی در تهران از مورخه آذرماه سال ۱۳۹۷ تا به کنون تغییر یافته و طبق آن اگر زن و مرد تمایل داشته باشند که مراحل مربوط به طلاق توافقی را طی کنند، با ثبت نام در« سامانه مداخله در طلاق » و انتخاب یکی از مراکز غربالگری مشاوره که درآن زوجین ثبت اطلاعات کنند تا ادله های طلاق آنها بررسی شود که آنها به یکی از مراکز مشاوره ای ارجاع دهند. جلساتی مشاوره در مدت زمان ۴۵ روزه برای آنها تشکیل خواهد شد. و در صورت عدم انصراف زوجین، آن مرکز آموزشی برای آنها گواهی عدم سازش صادر می کند و سپس این گواهی در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به دادگاه ارجاع داده می شود و زوجین پس از صدور رای دادگاه تا به مدت سه ماه مهلت خواهند داشت برای ثبت طلاق به دفاتر رسمی ثبت مراجعه کنند.
• اگر زوجین ساکن استان تهران برای طلاق توافقی تمایلی برای حضور در دادگاه نداشته باشند می توانند با وکالت دادن به وکیل، طلاق آنها در مدت زمان ۱۰ روزه انجام گیرد.

طلاق توافقی در دوران عقد در تهران

رویه طلاق توافقی در دادگاه های استان تهران برای زوجینی که هنوز زندگی زناشویی بین آنها شروع نشده به این طریق است، زوجه باید جهت اثبات باکره بودن از پزشکی قانونی گواهی بکارت خود را دریافت کند چرا که این گواهی در صدور رای دادگاه اثرگذار خواهد بود. در رابطه با مهریه زوجین باید قبل از ثبت طلاق در دفتر رسمی طلاق به توافقات لازم در رابطه به مقدار و نحوه پرداخت آن رسیده باشند چرا که پس از ثبت طلاق، زوجه حق مطالبه مهریه بذل شده را نخواهد داشت. مهریه زوجه به دلیل عدم رابطه زناشویی نصف مقدار مهریه ای است که در سند ازدواج قید شده است اگر زوج تمام مهریه را پرداخت کرده باید در زمان طلاق، زوجه نصف مهریه را به زوج برگرداند. مدارک مورد نیاز برای طلاق توافقی در دوران عقد: اصل عقدنامه، اصل شناسنامه زوجین، فتوکپی کارت ملی، گواهی بکارت از پزشکی قانونی، وکالت نامه محضری طلاق ( در صورتی حق طلاق با زوجه باشد)، توافق نامه زوجین در رابطه با مهریه و گواهی واحد مشاوره دادگاه خانواده را می توان برشمرد.

بیشتر بدانید: سهمیه بندی ثبت طلاق در استان ها

پس از دوسال طرح سهمیه بندی طلاق در استان ها بلاخره این طرح مورد ائتلاف ریاست سازمان ثبت اسناد جناب آقای ذبیح الله خدائیان و تصویب ریاست قوه قضاییه جناب آیت الله سید ابراهیم رئیسی قرار گرفت طبق این طرح دفترخانه های هر استان بر مبنای میانگین طلاق های ثبت شده سال قبل دفترخانه های شهر مرکزی آن استان، ضرب در ۲۰ درصد خواهد شد که بیشتر از این تعداد تعیین شده حق ثبت نخواهند داشت.

چرا که برخی دفترخانه ها کار بیشتری به آنها ارجاع می شود و این حجم کار زیاد موجب می شود به امور ارباب رجوع به خوبی نتوانند رسیدگی کنند که ممکن است زمینه های برای رانت و فساد در این دفترخانه ها به وجود آید. این طرح مورخه ۰۵/۱۱/۱۳۹۸ در سراسر کشور اعمال گردید. این طرح بر پایه دو محوریت است.

اول: جلوگیری از زدوبند در دفترخانه ها

و دوم: افرادی که از روی عصبانیت تصمیم به طلاق گرفتند فرصت کافی برای منصرف شدن را داشته باشند.

حرف آخر

برخی مواقع زوجین در زندگی به مرحله ای از بیزاری نسبت به یکدیگر می رسند که دیگر تحت هیچ شرایطی حاضر به استمرار زندگی مشترک خود نیستند. به طوری که تلاش های نزدیکان و مشاورین در تصمیم نهایی آنها بی اثر است در این موارد مدت زمان روند طلاق برای زوجین و عدم حضور آنها در دادگاه بسیار مهم خواهد بود از این رو به زوجین پیشنهاد می شود با مراجعه به یک موسسه حقوقی این مرحله را به آسانی پشت سرگذارند.

در پایان امیدوارم مشکلات به وجودآمده در در زندگی مشترک زوجین به سازش ختم شود و آنها همیشه مشکلات را همانند مسئله بدانند و در حل آنها کوشا باشند تا به این واسطه هیچگونه طلاقی صورت نگیرد چراکه برای انسان که اشرف مخلوقات است هیچ مسئله ای نیست که راه حلی نداشته باشد بلکه در دنیا فقط مرگ است، درمان ندارد. و بهتر است یادآوری شود هر طلاق می تواند پیامدهای ناگواری را برای زوجین، آینده فرزندان، خانواده ها، اطرافیان طرفین و جامعه را در برداشته باشد.

اگر مایل هستید که یک وکیل برای طلاق توافقی شما و یا یک  مجموعه قدرتمند حقوقی شامل بهترین وکلای  در شرکت حقوقی سرآ سا به پرونده طلاق توافقی شما رسیدگی بکنید از بخش تماس با ما ، با تیم ما در ارتباط باشند.